W wiadomościach telewizyjnych i radiowych często słyszy się, że ktoś zamordował z zimną krwią innego człowieka. Popełnił więc zdecydowanie najgorsze przestępstwo przeciwko zdrowiu i życiu. Zdarza się jednak sytuacja, kiedy nastąpi nieumyślne spowodowanie śmierci, np. w wyniku niedbalstwa. Jaka jest kara za taki czyn? Co mówi na jego temat polskie prawo? Sprawdźmy.
Co to za przestępstwo?
Statystyki nie kłamią. Okazuje się, w ostatnich latach doszło do wielu przypadków związanych z nieumyślnym spowodowaniem śmierci. Przykładowo w 2017 roku liczba postępowań wszczętych wyniosła 11 tysięcy, natomiast stwierdzonych przestępstw było ponad 130. Według prawa, chodzi oczywiście o przestępstwa powszechne, niekierowane umyślnym zamiarem sprawcy. W tej kategorii można szczególnie wymienić wypadki samochodowe spowodowane przez lekkomyślnych kierowców.
Kara za nieumyślne spowodowanie śmierci
Wiemy już, czym jest tego typu przewinienie, w którym osobą pokrzywdzoną jest zawsze bezpośrednia ofiara (kobieta, mężczyzna albo dziecko). Czy sprawcy grozi więzienie? Tak. W kodeksie karnym, a dokładniej w artykule 155 jest wyraźnie napisane, że kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, ten podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat. Czy to dużo? Kwestia dyskusyjna. Jedni uważają, że tak, ale inni (politycy) chcieliby zwiększyć wymiar kary oraz usunąć z kodeksu zapis o karze w zawieszeniu.
Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, ten podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat.
Mimo że chodzi o działanie nieumyślne (zwane także zaniechaniem nieumyślnym), to ostateczny skutek ciągle jest taki sam – zgon niewinnej osoby, która znalazła się w nieodpowiednim miejscu, o złym czasie. Zwolennicy znacznie wyższych wyroków za opisywany w tym tekście czyn przekonują więc i wyjaśniają, że każdy człowiek powinien zawsze zachowywać ostrożność w konkretnej sytuacji. Wystarczy, że będzie myśleć trzeźwo i przewidywać negatywne efekty własnego postępowania. Wówczas nigdy nie spowoduje zagrożenia życia bliźniego i nie dowie się, jakim miejscem jest więzienie.
Dodatkowe informacje
Trzeba zdawać sobie sprawę, że nieumyślne spowodowanie śmierci to przestępstwo zawsze ścigane z urzędu. Co to oznacza dokładniej? Otóż samym oskarżeniem zajmuje się bezpośrednio doświadczony prokurator (może on łatwo umieścić winowajcę za kratami). Nie jest tutaj wymagane składanie różnych wniosków oraz dokumentów ze strony członków rodziny konkretnej ofiary. Jednak warto nadmienić, że możliwe jest staranie się o zadośćuczynienie albo duże odszkodowanie. W tym celu należy udać się do sądu i brać udział w oddzielnym procesie.
Statystyki – Ile razy popełniono nieumyślne spowodowanie śmierci
Nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155) | ||
Rok | Liczba postępowań wszczętych | Liczba przestępstw stwierdzonych |
2020 | 9 917 | 149 |
2019 | 11 085 | 139 |
2018 | 11 387 | 167 |
2017 | 11 006 | 133 |
2016 | 10 472 | 145 |
2015 | 10 709 | 202 |
2014 | 11 079 | 171 |
2013 | 11 874 | 199 |
2012 | 10 787 | 163 |
2011 | 10 656 | 189 |
2010 | 11 489 | 176 |
2009 | 11 503 | 202 |
2008 | 12 721 | 223 |
2007 | 13 321 | 222 |
2006 | 14 072 | 262 |
2005 | 13 922 | 248 |
2004 | 12 269 | 245 |
2003 | 11 197 | 208 |
2002 | 10 390 | 205 |
2001 | 9 981 | 210 |
2000 | 9 883 | 254 |
1999 | 10 192 | 272 |
Źródło: Dane według policji https://statystyka.policja.pl